YARGI KARARI İLE GELEN DOÇENTLİK/HAKSIZ YAZARLIK ETİK İHLALİ

Üniversitelerarası Kurul Sağlık ve Spor Bilimleri Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Komisyonu Müvekkilimizin yayınlarında  “haksız yazarlık” yoluyla etik ihlalde bulunduğuna karar vermiş ve Müvekkilimiz Doçentlik Sınav Yönetmeliğinin 7. Maddesi kapsamında Müvekkil başarısız sayılmıştır.

Üniversitelerarası Kurul Sağlık ve Spor Bilimleri Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Komisyonu kararındaMüvekkilin birçok yayınında Yönergede “Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek” olarak tanımlanan haksız yazarlık eylemini gerçekleştirdiğine karar verilmiştir.

Üniversitelerarası Kurul Sağlık ve Spor Bilimleri Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Komisyonunun aldığı karara karşı Ankara 4. İdare Mahkemesinde açılan davada dava konusu işlemde hukuki isabet görülmediği, dava konusu işlemin uygulanması neticesinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğacağı gerekçesiyle 25.05.2018 tarihinde dava konusu işlemin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir. Yürütmeyi Durdurma Kararı İptal hükmünde olduğundan Müvekkilin süreci devam etmiş ve unvanı almıştır. Mahkeme söz konusu yargılamada 15.11.2018 tarihinde kararın hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline hükmetmiştir.

Akademik Hukuk ve Danışmanlık Bürosu olarak yukarıda ifade edilen kararın hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle Ankara 4. İdare Mahkemesinde açtığımız davada;

– Müvekkilim yedek jüri üyelerinden birinin iddiası üzerine inceleme başlatılmış olduğu ve hakkında etik ihlal kararı alındığı, sınav jürilerinde asıl ve yedek ayrımının yapılmasının yegâne sebebi asılın mazeret bildirmesi halinde yedeğe beklenmeksizin gönderilmesi hususunun olduğu, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı asıl üyeler herhangi bir mazeret bildirmeden ve bu mazeret gerekli makamlar tarafından kabul edilmeden yedek üyeye göndermiş ve müvekkilimin mağduriyetine sebep olduğu ve usul hatası yapıldığı,

– “Haksız yazarlık” etik ihlalinde en önemli argümanın aktif katkı meselesi olduğu, Uluslararası makale yazarlık kriterlerine göre araştırma fikri veya planlanmasına veya verilerin toplanması, analizi ve yorumlanmasına büyük katkıda bulunmak, yazıyı hazırlamak veya önemli entelektüel içerik açısından eleştirel biçimde gözden geçirmek, yazının yayınlanacak versiyonuna son onayı vermek ve çalışmanın herhangi bir bölümünün doğruluğu veya bütünlüğü ile ilgili sorulara tüm yönleriyle sorumlu olarak cevap verebilmek olduğu, Müvekkilin yayınlarında yer alan yazarların bu kriterleri karşıladığı, ortak yazarlardan bu kriterlerin gerçekleştiğine dair onam formu alındığı,

– Haksız yazarlık tanımı incelendiğinde söz konusu etik ihlalin 5 farklı türünden bahsedildiği, dolayısıyla haksız yazarlığın gerçekleşmesi yönergeye göre 5 şekilde olduğu, Üniversitelerarası Kurul Sağlık ve Spor Bilimleri Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Komisyonunun kararı incelendiğinde açıkça görüleceği üzere Müvekkilimin bu haksız yazarlık türlerinden hangisini işlediğinden bahsedilmeden genel ifadelerle karar verildiği, Müvekkilimin hangi eylemi gerçekleştirdiğine dair gerekçeler ve ilişkilendirilmeler yapılmadığından dolayı etik komisyon kararının iptali gerektiği hususlarının ileri sürerek Üniversitelerarası Kurul Sağlık ve Spor Bilimleri Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Komisyonunun aldığı kararın iptalini ve yürütmesinin durdurulmasını talep etmiştik.

Ankara 4. İdare Mahkemesi 15.11.2018 tarihli İPTAL kararında “…Uluslararası kriterlere göre ‘yazarlık hakkı’ için sağlanması gereken kriterlerin; 1. Çalışmanın planlanması veya tasarımına, ya da verilerin toplanması analizi veya yorumlanmasına katkıda bulunmak, 2. Yayın taslağını hazırlamak veya önemli oranda düşünsel katkı yaparak düzeltmek, 3. Yayınlanacak son biçimine onay vermek, 4. Bütün yazarlarca çalışmanın kesinliği ve bütünlüğü ile ilgili sorunların gözden geçirildiği ve çözümlendiğine dair görüş birliğine varmak olduğu, bu tanıma göre ‘yazarlık hakkı’ için çalışmaya konu uygulamaların bizzat yapılmış olmasının zorunlu olmadığı, ‘Aktif Katkı’nın çalışma konusunun planlanması, tasarımının yapılması, veri toplanması, analizi, sonuçların yorumlanması, yazının yazılması eylemlerinden biri veya birden fazlasına katılmak ile gerçekleştirilebileceği, davacının yayınlara aktif katkısının olduğunun bütün yayınlarının yazarları tarafından imzalı olarak beyan edildiği, yönergeye göre bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırılık olmadığı ‘haksız yazarlık’ fiilinin şartlarının oluşmadığından dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” Yönünde karar alarak ofisimizin ileri sürdüğü gerekçelerle Üniversitelerarası Kurul Sağlık ve Spor Bilimleri Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Komisyonunun kararında hukuki isabet görmemiştir.