Fen Bilimleri ve Matematik

Fen Bilimleri ve Matematik Temel Alanı Doçentlik Sınavı Şartları ve Kriterleri

I) Başvuru Şartları

2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununun 24. Maddesine göre Doçentlik Sınavı Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından yılda iki defa yapılmakta olup, başvuru şartları şu şekilde ifade edilmektedir.

(1) Bir lisans diploması aldıktan sonra, doktora ile tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarının birinde yeterlik kazanmış olmak,

(2) Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen merkezî bir yabancı dil sınavından en az elli beş puan veya uluslararası geçerliliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen bir yabancı dil sınavından buna denk bir puan almış olmak; doçentlik bilim alanının belli bir yabancı dille ilgili olması halinde ise bu sınavı başka bir yabancı dilde vermek.

(3) Üniversitelerarası Kurulun görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından her bir bilim veya sanat disiplininin özellikleri dikkate alınarak belirlenecek yeterli sayı ve nitelikte özgün bilimsel yayın ve çalışmalar yapmak.

II) Başvuru Kriterleri

Başvuru Kriterleri Üniversitelerarası Kurulun görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından her bir bilim veya sanat disiplininin özellikleri dikkate alınarak çıkarılmıştır.

Başvurulacak olan Temel Alanlar ve Bilim Alanları ile Anahtar Kelimeler

http://www.uak.gov.tr/temelalan/2019M_BilimAlanlariAnahtarKelimeler_140319.pdf

Aday başvurusunda, bir bilim alanı ve bilim alanına bağlı en az 1 (bir) en fazla 3 (üç) anahtar kelime belirtmelidir.

Fen Bilimleri ve Matematik Temel Alanı http://www.uak.gov.tr/temelalan/TA_Tablo2_2019M_071217.pdf

Bilim Alanları: Biyoloji, Fizik, İstatistik, Kimya, Matematik ve Moleküler Biyoloji ve Genetik

Doçentlik bilim alanı ile ilgili olarak aşağıdaki çalışmalara verilen birim puanlar esas alınmak suretiyle; en az doksan (90) puanının doktora unvanının alınmasından sonra gerçekleştirilen çalışmalardan elde edilmiş olması kaydıyla, asgari yüz (100) puan karşılığı bilimsel etkinlikte bulunmuş olması gerekir.  Her çalışma Tablo 2′ de sadece bir bölümde yazılarak puanlandırılır.

Tek yazarlı makalelerde yazar tam puan alır. İki yazarlı makalelerde başlıca yazar tam puanın 0.8’ini, ikinci yazar 0.5’ini alır. Üç ve daha fazla yazarlı makalelerde ise, başlıca yazar toplam puanın yarısını alır, diğer yazarlar ise diğer yarısını eşit paylaşır. Başlıca yazarın belirtilmediği iki veya daha fazla yazarlı makalelerde toplam puan yazarlar arasında eşit olarak bölünür. Diğer yayınlarda (bildiri,kitap) ise toplam puan yazarlar arasında eşit olarak bölünür.

Başlıca Yazar: Aşağıda belirtilen makalelerde aday başlıca yazar sayılır:

a) Tek yazarlı makale

b) Danışmanlığını yaptığı lisansüstü öğrenci(ler) ile birlikte yazılmış makale (aynı makalede birden fazla öğrenci ve ikinci danışman da yer alabilir).  

Toplamda 9 farklı puanlanacak kriter bulunmaktadır.

1. Makaleler Kriteri

a) SSCI, SCI, SCI- Expanded ve AHCI kapsamındaki dergilerde yayımlanmış makalelerde makale başına toplamda 20 puan verilmektedir.

Bu maddenin a bendi kapsamında en az bir makalede başlıca yazar olmak kaydıyla Biyoloji, Fizik, Kimya, Moleküler Biyoloji ve Genetik bilim alanlarında en az 40 puan, Matematik ve İstatistik bilim alanlarında ise en az 20 puan almak zorunludur.

b) Diğer uluslararası hakemli dergilerde yayımlanmış makalelerde makale başına 8 puan vermektedir.

c) ULAKBİM tarafından taranan ulusal hakemli dergilerde yayımlanmış makalelerde makale başına 8 puan vermektedir.

Örnek vermek gerekirse; “Babaoglu, Secil, DEMET KARACA BALTA, and İSMAİL GÖKHAN TEMEL. 2017. “Synthesis of Photoactive Single Chain Folded Polymeric Nanoparticles via Combination of Radical Polymerization Techniques and Menschutkin Click Chemistry Title.” Journal of Polymer Science Part A: Polymer Chemistry 55 (12). Journal of Polymer Science Part A: Polymer Chemistry: 1998–2003.”  Künyeli makale de 1. Yazar başvuruda makalenin uluslararası hakemli dergilerde yayınlanması, derginin SCI kapsamında olması ve üç yazarlı olmasından dolayı 1. Yazar üç yazarlı makalede toplam puanın yarısını alacağından dolayı; toplam puanın yarısı olan 10 puanı alır.

Bu maddenin c bendi kapsamında en az 8 puan almak zorunludur. Yabancı uyruklu adaylar ile yurtdışı doçentlik denkliği başvurusu yapan adaylar, ULAKBİM tarafından taranan ulusal hakemli dergilerde yayımlanmış makale koşulunu sağlayamamaları durumunda, bunun yerine aynı puanı birinci maddenin a bendi kapsamında sağlayacaklardır.

Örnek vermek gerekire; “DİNÇ ZOR, ŞULE, MERVE BAT, AYŞEGÜL PEKSEL, and GÜZİN ALPDOĞAN. 2017. “Optimization of Ultrasound Assisted Extraction of Antioxidants for Apium Graveolens L Seeds Using Response Surface Methodology  .” Journal of The Turkish Chemical Society Chemistry, 4 (3), 915-930, 2017 4 (3). Journal of The Turkish Chemical Society Chemistry, 4 (3), 915-930, 2017: 915–30.” Künyeli makale de 1. Yazar başvuruda makalenin ulusal dergide, ULAKBİM tarafından taranan dergiler kapsamında olması ve 4 yazarlı olmasından dolayı toplam puanın yarısı olan 4 puanı alır.

Bu bölümde puanlanan makalelerin başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili ve adayın hazırladığı lisansüstü tezlerden üretilmemiş olması gerekli ve adayın yaptığı (editöre mektup, özet, derleme, teknik not ve kitap kritiği hariç) tam araştırma makaleleri olmalıdır.

Bu bölümde puanlanan makalelerin başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili ve adayın hazırladığı lisansüstü tezlerden üretilmemiş olması gereklidir.

2. Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın Kriteri

Adayın hazırladığı lisansüstü tezleriyle ilgili olmak kaydıyla;

a) SCI, SCI-Expanded, SSCI veya AHCI kapsamındaki dergilerde yayımlanmış makale 10 puan

b) Diğer uluslararası ve ulusal hakemli dergilerde yayımlanmış makale58 puan

c) Uluslararası sempozyumda/kongrede sunulmuş ve tam metni basılmış alanında bilime katkı sağlayan sözlü bildiri 5 puan

d) Ulusal sempozyumda/kongrede sunulmuş ve tam metni basılmış alanında bilime katkı sağlayan sözlü bildiri 3 puan

Bu madde kapsamında en az 1 yayın zorunludur. Bu maddeden en fazla 10 puan alınabilir.

Bu madde kapsamında hiçbir kategoriye girmeyen lisansüstü tezden üretilen makalenin, bu madde kapsamında olan bir dergide yayınlanmaya çalışılması doğru değildir. Aksi durum etik ihlallerden olan tekrar yayım etik ihlaline girmektedir.

Lisansüstü çalışmalardan üretilen makaleler yayınlandığı tarihe bakılmadan puanlama kısmında “Lisansüstü tezlerden elde edilen” çalışmalar içerisinde değerlendirilmelidir

Doçentlik sınavı bir alana dönük olduğundan alanla ilgili olmayan bir doktora çalışmasından elde edilen yayınlar temel alanı ilgilendirmeyeceği için tezden elde edilmiş yayın kullanımı doğru olmayacaktır.

Tez yayınlanmadan önce tezden üretilmiş makale yayınlanırsa, tezin sonradan kitap olarak basılması puan olarak dikkate alınmaz.

3. Kitap Kriteri

a) Uluslararası yayınevleri tarafından yayımlanmış kitap 20 puan

b) Uluslararası yayınevleri tarafından yayımlanmış kitap editörlüğü veya bölüm yazarlığı 10 puan

c) Ulusal yayınevleri tarafından yayımlanmış kitap 15 puan

d) Ulusal yayınevleri tarafından yayımlanmış kitap editörlüğü veya bölüm yazarlığı 8 puan

Bu bölümde puanlanan makalelerin başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili ve adayın hazırladığı lisansüstü tezlerden üretilmemiş olması gereklidir.

Bu madde kapsamında aynı kitaptaki bölümlerden en fazla ikisi dikkate alınır.  Bu madde kapsamında en fazla 20 puan alınabilir.

Ulusal Yayınevi: En az beş yıl ulusal düzeyde düzenli faaliyet yürüten, yayınları Türkiye’deki üniversite kütüphanelerinde kataloglanan ve daha önce aynı alanda farklı yazarlara ait en az 20 kitap yayımlamış yayınevi.

Uluslararası Yayınevi: En az beş yıl uluslararası düzeyde düzenli faaliyet yürüten, yayımladığı kitaplar dünyanın bilinen üniversitelerinin kataloglarında yer alan ve aynı alanda farklı yazarlara ait en az 20 kitap yayınlamış olan yayınevi.

***Danıştay 8. Dairesi, 20.12.2018 tarih,  E.2016/2365 ve  K.2018 /8777 sayılı kararıyla  Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme, Fen Bilimleri ve Matematik, Filoloji, Hukuk, İlahiyat, Mimarlık, Planlama, Tasarım, Mühendislik, Sağlık Bilimleri, Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler, Ziraat, Orman ve Su Ürünleri, Spor Bilimleri Temel Alanlarının tümünde “Tanımlar”  başlığı altında yer alan “Tanınmış Ulusal Yayınevi”, ”Tanınmış Uluslararası Yayınevi”, ibarelerinin iptaline karar verdi.

Madde 3’de aday editörlüğünü yapmış olduğu ve aynı zamanda söz konusu kitap içerisinde bölüm yazarlığı da yapmış olduğu bir kitapta her ikisi kapsamında puan alabilecektir.

4. Patent Kriteri

Uluslararası Patent: Uluslararası araştırma ofisleri tarafından  (PCT – Patent Cooperation Treaty) buluşun yeni ve buluş basamağı içerdiğine dair araştırma raporu alınmış patent başvurusu

Ulusal Patent: Türk Patent Enstitüsü tarafından buluşun yeni ve buluş basamağı içerdiğine dair araştırma raporu alınmış patent başvurusu

a) Uluslararası patent 20

b) Ulusal patent 10 puan alır.

Patentlerde puan kişi sayısına bölünür. Başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili olmalıdır.

5. Atıf Kriteri

a) SCI, SCI-Expanded, SSCI ve AHCI tarafından taranan dergilerde; Uluslararası yayınevleri tarafından yayımlanmış kitaplarda yayımlanan ve adayın yazar olarak yer almadığı yayınlardan her birinde, metin içindeki atıf sayısına bakılmaksızın adayın atıf yapılan her eseri için 3 puan

b) SCI, SCI-Expanded, SSCI ve AHCI dışındaki endeksler tarafından taranan dergilerde; Uluslararası yayınevleri tarafından yayımlanmış kitaplarda bölüm yazarı olarak yayımlanan ve adayın yazar olarak yer almadığı yayınlardan her birinde, metin içindeki atıf sayısına bakılmaksızın adayın atıf yapılan her eseri için 2 puan

c) Ulusal hakemli dergilerde; Ulusal yayınevleri tarafından yayımlanmış kitaplarda yayımlanan ve adayın yazar olarak yer almadığı yayınlardan her birinde, metin içindeki atıf sayısına bakılmaksızın adayın atıf yapılan her eseri için 1 puan

Bu madde kapsamında en az 4 puan alınması zorunludur. Bu madde kapsamında en fazla 20 puan alınabilir.

Puanlamada “Atıflar” ve “Makaleler” ayrı iki bölüm olduğundan aynı makale makaleler kısmında ve atıf almış ise atıflar bölümünde puanlanmalıdır.

Lisansüstü tezden üretilmemiş ancak doktora derecesinden önce yayınlanmış bir çalışma minimum 90 puana dahil edilmemek üzere hangi kategorideyse o kısımda değerlendirilmelidir ve atıflarından da faydalanılmalıdır.

Doktora unvanının alınmasından önce yayımlanan bir makaleye, doktora unvanının alınması sonrası yapılan atıflarından alınan puanlar, yapılan atıf doktora derecesi aldıktan sonra ise değerlendirmeye alınmalıdır.

Atıf puanının yazar sayısına bölünmesiyle ilgili bir ibare bulunmamaktadır. Her yayın, yayımlandığı yerde kaç defa atıf yapıldığına bakılmaksızın bir defa atıf puanı alır.

6. Lisansüstü Tez Danışmanlığı Kriteri

Adayın danışmanlığını yürüttüğü tamamlanan lisansüstü tezlerden

a) Doktora tez danışmanlığı 4 puan,

b) Yüksek lisans tez danışmanlığı 2 puan alır.

Bu madde kapsamında en fazla 10 puan alınabilir. İkinci/eş danışman olması durumunda asıl danışman a ve b bentleri için öngörülen puanların tamamını, ikinci danışman ise yarısını alır.

7. Bilimsel Araştırma Projesi Kriteri

a) Devam eden veya başarı ile tamamlanmış AB Çerçeve Programı Bilimsel Araştırma Projesinde koordinatör / baş araştırmacı olmak 15 puan

b) Devam eden veya başarı ile tamamlanmış AB Çerçeve programı bilimsel araştırma projesinde ortak araştırmacı olmak 10 puan

c) Devam eden veya başarı ile tamamlanmış a ve b bentleri dışındaki uluslararası destekli bilimsel araştırma projelerinde (derleme ve rapor hazırlama çalışmaları hariç) görev almak 6 puan

d) Üniversiteler dışındaki kamu kurumlarıyla yapılan başarıyla tamamlanan veya yürütülen bilimsel araştırma projelerinde görev almak 4 puan alır.

Bu maddeden en fazla 20 puan alınabilir. Üniversitelerde yürütülen BAP projesi yürütücülükleri puanlamaya dahil edilmemiştir.

TÜBİTAK ARDEB 1001 programı kapsamında gerçekleştirilen projelerde araştırmacı olan bir aday “Projeler” başlığı altında puan alamaz.

8. Bilimsel Toplantı Faaliyeti Kriteri (Başvurulan bilim alanı ile ilgili ve adayın hazırladığı lisansüstü tezlerden üretilmemiş olmak kaydıyla)

a) Uluslararası bilimsel toplantılarda sunulan (poster hariç), tam metni veya özeti matbu veya elektronik olarak bildiri kitapçığında yayımlanmış çalışmalar 3 puan

b) Ulusal bilimsel toplantılarda sunulan (poster hariç), tam metni veya özeti matbu veya elektronik olarak bildiri kitapçığında yayımlanmış çalışmalar 2 puan alır.

Bu madde kapsamında en az 5 puan almak zorunludur, en fazla 10 puan alınabilir. Aynı toplantıda sunulan en fazla bir bildiri puanlanır. Bu bölümde puanlanan eserlerin başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili ve adayın hazırladığı lisansüstü tezlerden üretilmemiş olması gereklidir.

Bilimsel toplantılarda sunulan bildirilerden daha sonra tam metni yayımlanan çalışmalar ile ilgili olarak puanlama ancak bir yerde yapılır. Ancak bildiri metninin daha sonra makale olarak yayımlandığı açıkça belirtilmelidir.

Sözlü Bildirileri doçent adayının kendisinin mi yapmış olması gerekmiyor. Sözlü bildirilerin sunulması esas olup yazarlardan birisinin sunması yeterlidir.

Konferans kitapçığında basılmayan konuşmalar bildiri olarak kabul edilmemektedir. Poster Bildirimleri puanlama dışında bırakılmıştır.

9. Eğitim-Öğretim Faaliyeti Kriteri

Doktora eğitimini tamamladıktan sonra açık, uzaktan veya yüz yüze ortamlarda verilmiş ders;

a) Bir dönem yüksek lisans veya doktora dersi 3 puan,

b) Bir dönem önlisans veya lisans dersi 2 puan alır.

Bu madde kapsamında en az 2 puan almak zorunludur, ancak en fazla 4 puan alınabilir. Yurtiçi veya YÖK tarafından tanınan yurtdışı yükseköğretim kurumlarında en az 2 yıl öğretim elemanı olarak görev yapanlar 2 puan almış sayılır.

Üniversite bünyesinde bulunmayan doçent adaylarının ders verme yükümlülüğü bulundukları kurumda herhangi bir faaliyete karşılık gelmemektedir.

Üniversite dışında çalışan adayların herhangi bir devlet ya da vakıf üniversitesinde görevlendirme ile ön lisans ya da lisans dersine girmeleri halinde 9. Maddede belirtilen şartlara uygun olmak şartıyla kabul edilir.

Kısaltmalar:

SCI–Expanded : Science Citation Index-Expanded

SCI : Science Citation Index

SSCI : Social Sciences Citation Index

AHCI : Art and Humanities Index

ULAKBİM : Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi

AB Çerçeve Programları : AB tarafından, üye ve aday ülkelerin çeşitli alanlardaki ulusal politika ve uygulamalarının birbirine yakınlaştırılması amacıyla oluşturulan Topluluk Programlarından birisidir.